Η Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεία είναι η τέχνη της κατανόησης του εαυτού. Ο βασικός άξονας της ψυχαναλυτικής ψυχοθεραπείας είναι ότι η ανθρώπινη συμπεριφορά ρυθμίζεται από ασυνείδητα κίνητρα και συγκρούσεις. Οι ασυνείδητες αυτές διεργασίες καθορίζουν την ζωή και τις επιλογές ενός ατόμου, οι οποίες δεν είναι πάντα τόσο ελεύθερες όσο θέλει να πιστεύει. Γενικότερα, αυτό σημαίνει ότι δεν γνωρίζουμε τόσο καλά τον εαυτό μας όσο νομίζουμε.

Συνεπώς, η ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία απευθύνεται κυρίως σε ανθρώπους που επιθυμούν να γνωρίσουν τον εαυτό τους και να κατανοήσουν καλύτερα τι γίνεται μέσα τους. Ένας άνθρωπος που κατανοεί το ασυνείδητό του μπορεί και κάνει περισσότερο ελεύθερες επιλογές και αποκτά μεγαλύτερο έλεγχο στην ζωή του. Το ασυνείδητο, όπως φανερώνει και η ίδια η λέξη (α-συνείδητο), δεν είναι άμεσα διαθέσιμο στην κατανόηση ενός ανθρώπου, αλλά εκδηλώνεται μέσα από τα όνειρα που βλέπει κανείς, τα συμπτώματα (όπως επί παραδείγματι μία κρίση πανικού)  και τα διάφορα επαναλαμβανόμενα μοτίβα συμπεριφοράς. Τα επαναλαμβανόμενα ασυνείδητα αυτά μοτίβα, είναι πολλές φορές καταστροφικά τόσο για αυτόν που υποφέρει, όσο για τους γύρω του. Έτσι, το άτομο αισθάνεται εγκλωβισμένο σε μία δυσβάσταχτη πραγματικότητα την οποία αισθάνεται ανήμπορο να αλλάξει.

Η ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία παρέχει έναν ασφαλή χώρο όπου μπορούν να εξερευνηθούν όλες αυτές οι επαναλαμβανόμενες δυσκολίες και τα ανυπόφορα συναισθήματα παρουσία του θεραπευτή, ο οποίος αργά αργά και προσεκτικά βοηθάει τον θεραπευόμενο να έρθει σε επαφή με δυσβάσταχτα συναισθήματα τα οποία επεξεργάζονται μαζί και έτσι ο θεραπευόμενος αποκτά  μία καλύτερη κατανόηση του εαυτού του.